به محض اینکه عقد ازدواج میان زن و مردی خوانده شد ، آن دو با یکدیگر شروط عقدنامه ازدواج رابطه زوجیت پیدا می کنند . این رابطه زوجیت سبب می شود تا زن و مرد مکلف به انجام اموری در قبال همسر خود باشند . از جمله اینکه زن موظف به تمکین در برابر شوهر خود می شود و مرد موظف به پرداخت نفقه زن است . مرد موظف به پرداخت مهریه به زن است و در قبال آن حق تعیین محل سکونت یا منزل مشترک با مرد است . بعلاوه اینکه زن و مرد هر دو موظف به حسن معاشرت با یکدیگر و حفظ و بقای کانون خانوادگی هستند . در حالت عادی ، انجام این تکالیف دشواری خاصی ایجاد نمی کند ؛ مگر در صورتی که زن و شوهر با یکدیگر به اختلاف بخورند و یک یا هر دوی زوجین بخواهند با استفاده از حقوقی که به موجب قانون دارند ، دیگری را در مضیقه قرار بدهند .
بر اساس قانون مدنی ، عمده اختیاراتی که به موجب عقد ازدواج شکل می گیرد ، اختیاراتی است که به مرد ، و البته در راستای حفظ کیان خانواده داده می شود . در مقابل ، زن از برخی از حقوق خود مانند مسافرت و خروج از کشور ، ادامه تحصیل یا اشتغال به کار محروم می شود ؛ مگر اینکه همسرش با آن موفق باشد . به همین دلیل ، قانونگذار این امکان را پیش بینی کرده است که زن و مرد در حین وقوع عقد نکاح بتوانند شرط و شروطی که می خواهند را به عقد نامه اضافه کنند .
